Als coach, consultant en facilitator is het creëren van een safe space altijd een essentieel uitgangspunt voor mij geweest. Een veilige ruimte, waarin mensen zich vrij kunnen uiten zonder angst voor oordeel, conflicten of kritiek. Het is een fundament van vertrouwen en openheid, waar persoonlijke groei mogelijk wordt. Dit concept heb ik altijd omarmd – tot ik onlangs een interview met Brene Brown hoorde op het ABF, wat mij een nieuw inzicht gaf.
Nu ben ik al jaren een groot fan van Brene Brown (dat is voor de meeste mensen geen verrassing meer), maar in dit gesprek leerde ik iets nieuws. Brene zei iets dat me meteen aan het denken zette: in plaats van een safe space creëert zij in haar werk een accountable space. Dit was voor mij een verfrissende benadering. Het legt de nadruk op verantwoordelijkheid nemen voor zowel je acties als voor je bijdrage aan de groep. Het is niet alleen een ruimte om je veilig te voelen, maar ook een ruimte waarin je daadwerkelijk gevraagd wordt om verantwoording af te leggen voor je gedrag, je woorden en je impact op anderen.
Brene legt uit dat, naast haar kwalitatieve onderzoek, ze veel werkt met bedrijven, defensie, sportteams en andere groepen die werken in veeleisende omgevingen. Waar traditionele veilige ruimtes vaak draaien om bescherming tegen negatieve emoties of kritiek, gaat een accountable space een stap verder: het vraagt om actieve betrokkenheid, om eerlijkheid en om de moed om verantwoordelijkheid te nemen voor de dynamiek binnen de groep. Het is niet genoeg om simpelweg je mening te uiten; je wordt uitgedaagd om de gevolgen van je woorden en gedrag te begrijpen en om samen met anderen de ruimte te gebruiken om te groeien.
Dit raakte me omdat het in lijn is met een van mijn belangrijkste waarden als facilitator en coach. Soms betekent veiligheid juist dat we elkaar verantwoordelijk houden voor onze groei, dat we elkaar steunen in het aanpakken van ongemakkelijke waarheden en dat we niet bang zijn om constructieve feedback te geven of te ontvangen. En dat vraagt van ons als begeleiders om niet alleen te zorgen voor de veiligheid, maar ook voor de verantwoordelijkheid om die veiligheid constructief te benutten. Zodat die ruimte uitdagend, verantwoord en betekenisvol is.
Kortom, het idee van een safe space blijft belangrijk, maar de toevoeging van een accountable space geeft ons de kans om meer te bereiken. Het vraagt om een nieuwe mindset: een mindset waarin we niet alleen vrij zijn van kritiek, maar waarin we samen verantwoordelijkheid nemen voor de groei, de communicatie en de samenwerking die we met elkaar aangaan. Een mooie les om mee te nemen in mijn werk.
Essence of Change 